Gezond narcisme

Gezond narcisme. David Brooks, columnist van The New York Times omschrijft narcisme als volgt: ‘ De narcistische persoon wordt gekenmerkt door een pompeus zelfbeeld, een voortdurende behoefte aan aandacht en een gebrek aan empathie voor anderen. Hij is de bewaarder van een heilige vlam, de vlam die hij in zicht draagt om zichzelf te prijzen. ‘
In dit Warholiaanse tijdperk, waarin je op ontelbare manieren een ster kan worden, gaande van Youtube tot Idols, zijn beroemdheden niet de enigen die onder dit conflict van zelfingenomen emoties lijden. We krijgen langs alle kanten te horen hoe bijzonder en geweldig we zijn, niet?
En die nationale inflatie van eigendunk heeft allemaal abnormale monstertjes gecreëerd.
Narcisme is geen emotie maar een aandoening die zich op het kruispunt van een groot aantal emoties bevindt; Sommige van die emoties worden als positief gezien- zelfvertrouwen en een onweerstaanbaar optimisme en sommige als negatief- ijdelheid en agressiviteit.
Deze moderne aandoening vindt haar oorsprong in het gekende mythologische verhaal van Narcissus, een knappe Griekse jongeling die verliefd werd op zijn eigen weerspiegeling in het wateroppervlak van een vijver. Hij was niet meer in staat om de vijver te verlaten en zichzelf niet meer te zien en stief doordat hij geen voedsel meer binnenkreeg.
Nu kijken we ook eens naar gezond narcisme voor de verandering. Veel psychologen omschrijven een gezond narcist als iemand die een realistisch eigenbelang en een sterke prestatiedrang heeft. Freud stelde zelfs dat gezond narcisme een essentieel onderdeel is van een normale ontwikkeling van de mens.
Narcisten hebben charisma, gaan creatief met hun dromen om, worden gevleid door mensen die naar hun pijpen dansen, zijn fysiek aantrekkelijk en hun zelfvertrouwen is extreem groot. Al deze eigenschappen kunnen hen bijzonder charmant maken. Extreem narcisme is echter heel destructief, niet alleen voor de narcist zelf, maar ook voor de mensen om hem heen.
Omdat ik nogal frequent partners of ex-partners te horen krijg dat hun partner een narcist is, kan je hier nog even een aantal duidelijke eigenschappen lezen. Misschien schuilt in iedereen wel een narcistische energie, en is het veel moeilijker om dat deel in onszelf te erkennen?
– In het contact met anderen zijn ze heel gericht op zichzelf, ze praten enkel en alleen over zichzelf
– Ze vinden zichzelf beter dan anderen, soms omdat ze hun talenten of prestaties overdrijven- ze hebben een gevoel van superioriteit
– Ze worden volledig in beslag genomen door fantasieën over onbeperkt succes en onbeperkte macht, intelligentie, schoonheid of liefde
– Ze benijden vaak anderen of geloven dat anderen hen benijden en zijn zich heel bewust van hun plaats in de rangorde van de groep waarin ze zich bevinden
– Ze hebben het gevoel dat ze recht hebben op bepaalde dingen- ze geloven bijvoorbeeld dat ze recht hebben op een speciale behandeling en veranderen de regels om die speciale behandeling te krijgen
– Ze zijn heel snel gekwetst maar laten dit niet zien of voelen dit niet bewust, ze kunnen wel in woede uitbarsten wanneer ze het gevoel hebben dat hun zorgvuldig opgebouwde façade en wereld bedreigd worden
– Ze hebben een gebrek aan inleving/ empathie en zijn bang voor intimiteit en als gevolg daarvan moeite met het in stand houden van een relatie die hen voldoening schenkt
– Ze zijn niet bereid om verantwoordelijkheid op zich te nemen. Ze zijn ook heel bedreven om de schuld op anderen af te schuiven en zien hun eigen aandeel niet
– Ze zijn heel kwetsbaar voor schaamte, meer dan voor een schuldgevoel, omdat ze meer naar buiten dan naar binnen gericht zijn. Er is echter heel wat voor nodig om hen zover te krijgen dat ze zich schamen.
Slechts heel weinig mensen zullen toegeven dat ze narcistisch zijn. Maar uiteraard heeft iedereen wel eens een opgeblazen ego, maar dit is echt met niets te vergelijken.
Echt narcisten missen het zelfbewustzijn om die eigenschappen in zichzelf te kunnen zien.
Dus voor we een partner of een ex-partner het etiket ‘narcist ‘ toebedelen, is het altijd verstandig om even te onderzoeken waarom je je aangetrokken voelde tot een narcist of iemand met narcistisch gedrag.
Mijn eerlijkste advies: wees heel voorzichtig met het etiketteren als het de intentie is om gelijk te krijgen, wat helaas vaak het geval is.
Warme groet
Mieke